Bi kịch Kennedy

Thượng nghị sĩ Robert F. Kennedy (Bobby) chia sẻ lại thông điệp của học giả Hy Lạp Aeschylus, cha đẻ của “bi kịch” tại buổi vận động tranh cử “Tống thống” ở Indianapolis, Indiana nhằm xoa dịu công chúng trước cái chết đột ngột của mục sư Martin Luther King (do bị ám sát – người lãnh đạo của phong trào Dân Quyền Hoa Kỳ giai đoạn 1955-1968): “Khi chúng ta chìm vào giấc ngủ, nỗi đau khó quên sẽ xoáy từng chút một vào tim, cho đến khi, trong cơn tuyệt vọng, đi ngược với ý chí, một sự minh triết ập đến từ ân hiển “khó nhọc” của Thiên Chúa.”

Sau đó ông tiếp nối bằng lý tưởng của mình: “Điều nước Mỹ cần không phải là sự chia rẽ, không phải sự thù hằn, cũng không phải là bạo lực hay vô pháp; mà chính là tình yêu và sự thông tuệ, là nỗi niềm cảm thông hướng đến những người xung quanh, cùng một cảm giác công lý xuyên qua mọi tầng lớp đến những người anh em khó khăn khác, dù màu da trắng hay đen.”

Hai tháng sau đó (06/1968), không ai ngờ, ông bị ám sát tại khách sạn Ambassador ở Los Angeles, California – tiếp nối bi kịch của người bạn mục sư cùng anh trai mình – Tổng thống John F. Kennedy (JFK – bị ám sát năm 1963 tại Texas). Trước đó, sau cái chết của JFK, Bobby cùng Tổng Thống kế nhiệm Johnson đã nỗ lực thông qua Đạo luật quyền dân sự 1964 lịch sử – vốn được tranh luận nóng bỏng trước đó trong nghị trường Hoa Kỳ thập niên 60. Thành tựu này đã góp phần hạn chế hành vi phân biệt chủng tộc dựa trên sắc tộc, màu da, giới tính, tôn giáo, nguồn gốc, cấm đoán sự phân biệt sắc tộc (racial segregation) tại trường học, công sở, khu vực công cộng từ đó mở đường cho Đạo luật Quyền Bầu Cử 1965 – bảo về quyền bầu cử cho người Mỹ gốc Phi.

Gia tộc Kennedy có một số mệnh thật đặc biệt – Đệ nhất Phu Nhân Jacqueline Kennedy, vợ của JFK sau này tái giá với một trong những người giàu nhất thế giới trong thập niên 60/70 – Aristotle Onassis (ông vua tàu biển Hy Lạp, người góp phần phát triển công quốc Monaco) vì tin rằng ông là người duy nhất có thể bảo vệ bà và hai con trước các âm mưu chống lại gia tộc Kennedy. Mãi đến 1975, bà mới quay lại Mỹ sau cái chết của người chồng thứ hai (Onassis là một gia tộc cũng có nhiều bi kịch, trước đó Alexander Onassis, người thừa kế, đã qua đời do tai nạn máy bay ở tuổi 23) rồi cùng tham gia ủng hộ chiến dịch tranh cử của Ted Kennedy (người em thứ ba trong gia tộc Kennedy dấn thân chính trị nhưng thất bại trước Jimmy Carter) và Bill Clinton. Ethel Kennedy, vợ của Bobby (thuộc gia tộc Skakel), sau biến cố LA, gạt bỏ “đau thương” đứng ra thành lập Trung Tâm Robert F. Kennedy vì Công Lý và Nhân Quyền (Hiện nay là Tổ chức Nhân quyền Robert F. Kennedy) nhằm tiếp nối di sản của chồng. Sau đó 40 năm, ở độ tuổi 80, bà nhiệt tình ủng hộ một Thượng nghị sĩ mới nổi – Barack Obama như đứng ra tổ chức sự kiện gây quỹ tại tư dinh Hickory Hill giúp gây quỹ 6 triệu $ cho chiến dịch của ứng cử viên này – góp phần đưa ông lên làm Tổng Thống Da Màu đầu tiên của Mỹ từ năm 2009 đến 2017 – một thành tựu kéo dài nhiều thập kỷ của tiến trình “dân quyền” hay trái ngọt được trồng từ nền tảng đấu tranh của nhiều nhóm người trong đó có gia đình Kennedy góp phần.

Phần trên tổng hợp ngắn gọn bộ phim rất hay trên Netflix mô tả bi kịch gia tộc Kennedy: “Bobby Kennedy for President”, gợi nhắc nhiều kỷ niệm đẹp khi mình dạo quanh Nhà Trắng Mùa Hè của gia tộc (Kennedy Compound) cách đây một năm. Khu nhà nghỉ mát Kennedy Compound tọa lạc ở Cape Cod, cách thành phố Boston hai tiếng đi xe nơi bao phủ bởi bãi cát trắng dài, bến thuyền cùng những căn nhà gỗ giản dị ven bờ biển. Đây là nơi gia đình Kennedy tụ họp vào mua hè,  là đại bản doanh cho chiến dịch tranh cử của JFK, là nơi Jacqueline chìm đắm trong suy nghiệm sau cái chết của chồng và cũng là nơi Ethel đang sinh sống hiện tại.

Sau cái chết của JFK và Bobby, bi kịch vẫn không buông tha gia tộc Kennedy, con trai  duy nhất của Tổng thống JFK qua đời do một tai nạn máy bay năm 1999 ở tuổi 38 (KFK Jr.), biến cố bất ngờ cũng ập đến 2 con trai trong số 11 người con của Bobby và Ethel: David A. Kennedy chết do sốc thuốc ở tuổi 28, Michael Kennedy chết trong một tai nạn trượt tuyết (tuổi 39). Nếu theo dõi thời sự Mỹ những ngày gần đây, các bạn sẽ nhận ra khuôn mặt quen thuộc của thống đốc New York Andrew Cuomo, người đang trực chiến với đại dịch Covid-19. Ông là con rể của gia tộc Kennedy , vợ ông Kerry Kennedy Cuomo hiện là chủ tịch của tổ chức do mẹ bà sáng lập – Tổ chức Nhân Quyền Robert F.Kennedy.

PS: Hình mình chụp tại Kennedy Compound.