Khu rừng tối (Dark Forest) và mở rộng "nền văn minh" x10000

[D.E.F. CON 0xPARC]

Trong tiểu thuyết khoa học viễn tưởng nổi tiếng "Vấn đề ba thân" (The three body problem), Liu Cixin nhấn mạnh: "Giết chóc cực độ, đây chính là ưu tiên cao nhất của một nền văn minh." Khi các nền văn minh khác nhau trong vũ trụ đụng độ nhau - rất khó để có thể đoán định ai sẽ thân thiện hay thù địch với mình. Thêm nữa, nhờ cộng hưởng giữa chuỗi ngờ vực và sự bùng nổ công nghệ, dường như để tránh rủi ro cao hơn, thù địch hầu như được ưu tiên. Nền văn minh mới bị phát hiện cần phải bị tiêu diệt." Đây là quy luật của "khu rừng đen tối" (dark forest) do Liu vẽ ra (với khá nhiều liên đới đến đời thực, chắc không phải ngẫu nhiên mà tiểu thuyết mở đầu với Cách Mạng Văn Hóa ở Trung Quốc), nhà văn nghiệm suy về quá trình con người tiếp xúc lần đầu với các nền văn minh mới hay người ngoài hành tinh.

Bìa của cuốn sách được giới thiệu tại hội nghị D.E.F CON (Amsterdam, Hà Lan) (do 0xPARC tổ chức - một chương trình nghiên cứu chuyên sâu các ứng dụng của Ethereum và các nền tảng phi tập trung) nhằm gợi nhắc đến trò chơi chiến lược phi tập trung theo thời gian thực "Dark Forest", lấy cảm hứng từ Liu và đang góp phần tạo ra một cuộc cách mạng trong ngành game. Dark Forest là trò chơi chiến lược hoàn toàn phi tập trung (MMO - trực tuyến với nhiều người chơi và RTS - chiến lược theo thời gian thực) và chạy toàn bộ trên chuỗi khối (onchain - cụ thể là Gnosis Chain). Người chơi tham gia khám phá các vũ trụ không giới hạn, mở rộng các đế chế, tham gia ngoại giao hay gây chiến (như trong tiểu thuyết) với người chơi khác, xây dựng các hợp đồng thông minh AI (trí tuệ nhân tạo) và giao dịch các hành tinh hay đồ vật trong đó. Trò chơi sử dụng ZKP (zero-knowledge proofs) - một công nghệ mật mã học giúp bên A có thể chứng minh với bên B rằng họ biết một giá trị x, mà không cần tiết lộ bất kỳ thông tin nào ngoài thực tế là A biết giá trị x. Ví dụ như anh A vào cửa hàng bán rượu và hỏi mua rượu, người bán hàng B đòi xem chứng CMND của A xem anh A có đủ tuổi để mua rượu không. Anh A có thể chứng minh mình trên 18 tuổi mà không phải đưa CMND cho B. Thậm chí trò chơi còn hỗ trợ chia sẻ "sức mạnh băm" từ bộ vi xử lý trên máy (CPU hashpower) giữa những người chơi. Một hệ sinh thái sống động của game thủ, DAOs (tổ chức tự trị phi tập trung), các bot tự động và hợp đồng thông minh song hành cùng nhau - với số phận của vũ trụ này hoàn toàn nằm trong tay cộng đồng (phi tập trung). Vitalik, nhà sáng lập nổi tiếng của Ethereum, đã giới thiệu tựa game này đến công chúng từ năm 2020.

Quiltygyoza, người có phần trình bày tại D.E.F CON đã mô tả thế giới trò chơi trên chuỗi khối (on-chain) như một "Cuộc Mở Rộng Vĩ Đại" (Great Expansion), vượt lên trên bản thân các trò chơi. Cụ thể, sự giao thoa giữa tiến bộ công nghệ, sự tiến hóa của các cơ chế động lực (thúc đẩy hành động của cá nhân - incentive mechanism evolution) ở cấp độ xã hội, thiên nga đen (black swans - hiện tượng kinh tế cực kì hiếm khi xảy ra và không thể dự đoán trước) có thể dẫn đến những thay đổi ở cấp độ khổng lồ vượt xa hình dung của con người. Chúng ta hãy quan sát thật rộng và sâu các lực chuyển, sau đó suy tư x100 lần lên. Sau đó, hãy nhân lên thêm 100x nữa. Tầm nhìn (vison) hay ngưỡng vọng (advent) của blockchain, thông qua các hoạt động trên chuỗi khối (on-chain activities) sẽ giúp mở rộng nền văn minh ra 10000x (hoặc hơn), một tương lai không có biên giới với nhiều hạ tầng công nghệ liên tục được xây. Nói cách khác "một cuộc mở rộng vĩ đại". Hiện tại không gian blockchain đang bị phủ bởi các hướng tiếp cận logic - qua các giao thức tài chính phi tập trung (finance protocols) nhưng Great Expansion cũng phải bao gồm cả khía cạnh cảm xúc hay liên quan đến "nghệ thuật" (art) (chứ không đơn thuần vị lợi - utilitarian sense). Không gian blockchain giúp chúng ta hướng đến một mức độ tự chủ cao (autonomy) đồng thời tạo ra các tài sản bất tử (immortality properties) - trường tồn theo dòng chảy của nền văn minh. Trong đó, không gian bộ nhớ cũng như các tiêu chuẩn được chia sẻ từ dưới lên trên. Một thế giới có văn hóa bản sắc riêng (natively) chứ không bắt chước hay mô phỏng (skeuomorphically).

Quiltygyoza hiện đang cùng Kunho Kim xây dựng Topology - một tổ chức giúp định hình tương lai của "zk rollups" - một trong các giải pháp Layer 2 (lớp 2) áp dụng công nghệ ZKP. Layer 2 là tên gọi chung cho các giải pháp mở rộng Ethereum xây dựng trên Layer 1: xử lý nhiều giao dịch hơn, giảm chi phí giao dịch (gas) và có tốc độ xác nhận giao dịch nhanh hơn Layer 1. Nói một cách ẩn dụ - tìm cách đưa các cơ chế của trò chơi Dark Forest (plugin mechanism) tới tất cả các ứng dụng khác. Khi đó, người chơi hay người dùng cùng các nhà phát triển (developers) trở thành một, cùng nhau mở rộng biên giới của trò chơi ra vô tận.