Mahler và gia tộc Kennedy
Leonard Bernstein, một trong những nhạc trưởng vĩ đại nhất thế kỷ 20, đã chọn chơi chương 4 "Adagietto" trong Bản Giao Hưởng số 5 của Gustav Mahler tại đám tang của thượng nghị sĩ Robert F.Kennedy (Bobby), em trai của cố tổng thống nổi tiếng J.F.K - người dẫn dắt nước Mỹ đi xuyên qua một giai đoạn chuyển đổi tâm thức lớn lao: phong trào dân quyền, cuộc chiến chống tội phạm có tổ chức (Mafia), khủng hoảng Cuba, chiến tranh lạnh. Bobby cũng bị ám sát giống anh trai mình - một sự kiện nối dài chuỗi thuyết âm mưu đổ xuống gia đình biểu tượng, giàu có nhưng đầy bi kịch. Mượn lời của Michael Clive để mô tả về "chương nhạc" tuyệt đẹp này: "Thời gian như ngừng lại khi chúng ta lắng nghe. Một cảm giác thiền định đầy chất thơ len lõi - một cái gì đó sâu thẳm nhất về sự tồn tại của chúng ta trong vũ trụ này, thính giả như đang dạo chơi trong một nơi chốn tuyệt đẹp minh chứng cho sức mạnh siêu nhiên của tạo tác và không bị ràng buộc bởi giới hạn nào. Giai điệu này cũng là một khúc tình ca không lời và trong tổng thể rộng lớn của bản giao hưởng, nó thể hiện sự giải thoát vô hạn khỏi thế giới mà con người luôn bồn chồn kiếm tìm hư danh."
Bobby cùng anh trai mình là một hiện tượng trong thập niên 60 ở Mỹ (có thể tìm xem bộ phim "Bobby for President" trên Netflix) - nơi công chúng khóc cười cùng với những vận động xã hội lớn lao hình thành từ quyết sách của hai anh em. Số phận của họ có lẽ chỉ mô tả trọn vẹn bằng những cảm xúc trong âm nhạc Mahler. Jacqueline Kennedy (vợ của JFK, Đệ Nhất Phu Nhân Hoa Kỳ) gửi một lá thư cảm ơn (được xem là hay nhất thế kỷ) đến nhạc trưởng Bernstein:
"Khi âm nhạc của Mahler phủ đầy thánh đường nhà thờ, tôi đã nghĩ đây là một trong những thứ âm nhạc đẹp đẽ nhất mà mình từng nghe. Thật vui khi chưa từng biết đến nó trước đó. Một thứ âm nhạc lạ lùng, như thể tất cả các vị thần hay thượng đế đang khóc cùng chúng tôi - và có lẽ chỉ ngài nhạc trưởng mới biết - đó là khoảnh khắc mà Ethel (vợ của Bobby) coi là xúc động nhất - các cháu trai và gái, những đứa bé, cùng không khí nghiêm trang tạo bởi một loạt các Hồng y, ánh vàng, mái vòm Gothic - đã đưa Cộng Đoàn hướng đến ban thờ chính (high altar), nơi họ có thể dự phần trong buổi tiễn đưa người bác mà tất cả hằng yêu quý. Cảm giác tan vỡ lan tỏa - nhưng âm nhạc là tất cả những gì có trong trái tim tôi, mặc cho khổ đau hay bình yên, một vẻ đẹp nghẹt thở. Chỉ cần nhắm mắt là có thể biến mất hoàn toàn trong đó..."
Tình cờ xem được màn biểu diễn tuyệt vời và đầy xúc cảm "Giao hưởng số 5 - Mahler" của dàn nhạc hr-Sinfonieorchester – Frankfurt Radio Symphony (dưới cây đũa chỉ huy của nhạc trưởng Andrés Orozco-Estrada) - gợi nhớ nhiều ký ức về gia tộc Kennedy nên mình chia sẻ lại:
