Thời đại phục hưng Nadellaissance
[US – Seattle]
Cuối tháng 4 năm 2017, nhờ sự giới thiệu của Đại học Seattle, mình có cơ hội tham gia một sự kiện gây quỹ rất đặc biệt do tổ chức Thụy Sĩ Federer Foundation điều phối nhằm hỗ trợ cho các dự án giáo dục ở 6 đất nước khác nhau ở phía Nam châu Phi. Một sân tennis được dựng ở Trung tâm đa năng KeyArena của Seattle để chào đón huyền thoại quần vợt Thụy Sĩ Roger Federer (lúc này là hạt giống số 2 sau Rafael Nadal), tay vợt Mỹ John Isner (hạt giống số 11), siêu sao nhạc rock Mike McCready của ban nhạc Pearl Jam cùng một người con của Seattle, Bill Gates, người giàu nhất thế giới khi đó với tổng tài sản gần 86 tỷ $. Trận thi đấu giao hữu thứ tư nằm chuỗi Match For Africa (thi đấu vì châu Phi) giữa 4 con người đặc biệt này đã làm vỡ òa khán phòng Key Area. Hòa cùng 16000 cổ động viên nhiệt thành, mình không khỏi xúc động khi lần đầu tiên được nhìn thấy thần tượng bằng xương bằng thịt, một người mà mình chỉ có thể tiếp xúc “tư tưởng” của ông qua những cuốn sách như “Con đường phía trước”, trang blog The Gate Notes cùng nhiều bài phỏng vấn trên truyền thông. Đối với một kĩ sư “điện tử” như mình được nhìn thấy Bill Gates ở sân tennis trong bộ dạng quần đùi áo thun quả thật "kỳ lạ".
Nhiều lát cắt “kí ức” chạy nhanh qua đầu: một cậu bé chập chững học những dòng lệnh DS-DOS (cùng chương trình NC của John Socha) hay vọc vạch trên phần mềm Paint của Windows 95, cậu học sinh trung học hồi hộp bước vào kì thi lập trình Pascal (một ngôn ngữ do Nikluas Wirth phát triển) hay Visual C++ , cậu sinh viên đại học mày mò cấu trúc lõi của hệ điều hành. Mình đã thực sự lớn lên cùng những “sáng tạo” do Micorsoft dẫn dắt. Trận thi đấu đã diễn ra thành công tốt đẹp với số tiền gây quỹ là 2 triệu đô. Đến Seattle là dịp để mình tìm hiểu sâu hơn về ảnh hưởng của Microsoft cũng như gia tộc Bill Gates đến vùng đất xinh đẹp mưa gió ẩm ương để rồi từ đó phóng chiếu “hiểu biết” đó ra cả nước Mỹ. Chỉ sau đó 2 tuần, mình đã dành cả buổi sáng để đi đến Redmond tham quanh campus của Microsoft, một tổ hợp được thiết kế như một thị trấn công nghệ nhỏ xinh tập hợp của gần 120 tòa nhà chức năng được đánh số thứ tự.
Một người bạn Việt Nam đang làm kĩ sư ở đây đã dẫn mình đi thăm tòa nhà đầu tiên của Microsoft, khu vực dành cho khách tham quan Visitor Center nơi Microsoft kể lại lịch sử của mình từ những ngày đầu cùng một số tòa nhà nơi các kĩ sư đang miệt mài thử nghiệm các công nghệ sẽ định hình tương lai. Đây cũng là thời điểm mà Microsoft đang chuẩn bị cho hội nghị bí mật CEO Summit lần thứ 21 của giới tinh hoa công nghệ Hoa Kỳ do một con người kiệt suất của Ấn Độ chủ trì Satya Nadella. Satya là CEO thế hệ thứ ba sau huyền thoại Steve Ballmer và Bill Gates, ông sinh ra trong một gia đình trâm anh thế kiệt giàu truyền thống “chính trị” ở Hyderabad (nơi mình có dịp đến thăm cuối tháng 11/2017) hầu hết thời gian thời thơ ấu và thanh niên của ông đều diễn ra ở đất nước đông dân phức tạp bậc nhất thế giới này. Ông học ở trường công dành cho con cái cho giới “tinh hoa” Ấn Hyderabad Public School là bạn cùng trường với Ajaypal Singh Banga – CEO và chủ tịch của Mastercard, lấy bằng kĩ sư ở MIT ở Ấn (Manipal Institue of Technology) sau đó ông đến Mỹ lấy bằng thạc sĩ “khoa học máy tính” ở Đại học Wisconsin và MBA ở trường kinh doanh Booth ở Chicago. Cuộc đời của một người Ấn ngẩng cao đầu bước chân vào giới tinh hoa “công nghệ” Hoa Kỳ được ông mô tả trong cuốn sách “Nhấn nút tái tạo” (mà anhNguyễn Bá Quỳnh một trong các cựu giám đốc của Microsoft Việt Nam, đã dịch sang tiếng Việt) – một cuốn tiểu sử về thử thách, vinh quang và suy nghiệm – một giấc mơ Mỹ của giấc mơ Mỹ: tình yêu với bộ môn cricket, nuôi dạy cậu con trai mắc bệnh hiểm nghèo, chuyện đưa người bạn đời qua Mỹ, leo lên các thang bậc nghề nghiệp và trên hết triết lý dẫn dắt Microsoft vượt qua những giai đoạn khó khăn. Chỉ cách đây vài ngày Bloomberg đã tôn vinh một người con của Ấn (giờ là công dân Hoa Kỳ) với cái tên mỹ miều “Nadellaissance” – có thể dịch nôm na là Sự phục hưng dưới triều đại Nadella. Dưới bàn tay của ông, Microsoft đã quay trở về vị trí dẫn đầu về giá trị vốn hóa đánh bại Apple và Amazon: Microsoft có nhiều người dùng hơn Netflix, có doanh thu điện toán đám mây cao hơn Google và có vốn hóa thị trường gần 1000 tỷ đô la. Đây là bài viết trên Bloomberg (nếu có thời gian mình sẽ lược dịch bài này sau):